๘. หลวงปู่เน้นอรรถะมากกว่าพยัญชนะ 

ด้วยเหตุที่วัตถุประสงค์ของการสื่อสารนั้นอยู่ที่ความเข้าใจที่ถูกต้องของผู้รับสาร ดังนั้นหลวงปู่จึงเลือกใช้ภาษาที่ชาวบ้านสามารถเข้าใจได้ง่าย ๆ มากกว่าจะถ่ายทอดด้วยภาษาพุทธวจนะในพระไตรปิฎก หรือศัพท์แสงบาลีที่แม้แต่นักวิชาการก็ยังต้องมาถกกันในความหมายที่แท้จริง นอกจากนี้หลวงปู่ชอบที่จะใช้อุปมาอุปไมยในแบบของท่าน เช่น “เบื้องต้นก็จะขึ้นยอดตาล”  “ตายเล็ก ตายใหญ่”  “ธรรมะเหมือนแกงส้ม”  “ธรรมเท่าปลายเข็ม”  “เมตตาพาตกเหว” ฯลฯ

เวลาที่อยู่ต่อหน้าหลวงปู่ เราจะไม่รู้สึกเกร็งว่าท่านจะมาสอบอารมณ์แล้วติติงทำนองไม่เห็นก้าวหน้าไปไหนจนทำให้รู้สึกท้อแท้หรือหมดกำลังใจในการปฏิบัติ ตรงกันข้าม หลวงปู่ท่านมีแต่ให้กำลังใจ  และช่วยให้เราพ้นไปจากอาการเศร้าหมองเพราะเหตุที่คิดว่าปฏิบัติไม่ถึงไหน ดังที่ท่านว่า หากรู้จักและเชื่อมั่นศรัทธาในพระรัตนตรัยมากขึ้น ก็นับเป็นความก้าวหน้าในการปฏิบัติแล้ว หรือการที่เราคลายความขี้โมโหโทโส ยอมฟังคนอื่นมากขึ้น ฯลฯ ก็ถือเป็นความก้าวหน้าเช่นกัน มิใช่จะมาวัดกันที่การรู้เห็นนิมิตหรือรู้จำสภาวธรรมมาตอบแข่งกันหรือตอบพอไม่ให้อายครูอาจารย์ (ที่มาสอบอารมณ์)   ซึ่งจริง ๆ แล้ว หลวงปู่ รวมทั้งครูอาจารย์สายท่านพระอาจารย์มั่น ภูริทัตเถร จะไม่นิยมการสอบอารมณ์ เพราะท่านเน้นให้นักปฏิบัติต้องสอบอารมณ์ตัวเอง ด้วยใจเป็นธรรม ไม่ลำเอียงเข้าข้างตนเอง เพื่อผลคือความสามารถดับทุกข์ให้กับตนเองเป็นสำคัญ

หลวงปู่สู้อุตส่าห์นั่งโปรดญาติโยม (บนไม้กระดานแข็ง ๆ) เป็นเวลาไม่น้อยกว่า ๓๐ ปี ก็ด้วยมุ่งหวังจะให้ศิษย์ได้ที่พึ่งที่ปลอดภัย นั่นก็คือ “ตน...ที่ฝึกมาดีแล้ว” รวมทั้งไม่ให้ยึดติดองค์ท่าน  ...ตลอดระยะเวลาหลายสิบปีที่ท่านอบรมสั่งสอนลูกศิษย์จึงเป็นเครื่องพิสูจน์ที่ชัดเจนว่าท่านมิได้มุ่งหวังความอยากเด่นอยากดัง หรือลาภสักการะแต่อย่างใดเลย ซึ่งลาภสักการะมักเป็นกับดักที่ได้ผลที่ฆ่าลูกพระตถาคตมาทุกยุคทุกสมัย 

สิ่งน่าอัศจรรย์อันหนึ่งที่ได้รับทราบจากการได้มีโอกาสพูดคุยกับศิษย์เก่าแก่ของหลวงปู่บางท่าน ซึ่งนับเป็นผู้ขวนขวายปฏิบัติอย่างสม่ำเสมอตั้งแต่สมัยหลวงปู่มีชีวิต โดยที่ท่านเหล่านั้นต่างก็มิได้รู้จักคุ้นเคยกัน แต่กลับพูดถึงสิ่งอัศจรรย์ตรงกัน นั่นก็คือความเมตตาของหลวงปู่ที่ท่านตามไปส่งลูกศิษย์จนเข้าเขตที่ปลอดภัย (กรุงเทพฯ) กล่าวคือ ครอบครัวนักปฏิบัติเหล่านั้น เมื่อขับรถกลับจากวัดสะแกในเวลาเย็นค่ำ เมื่อขับจนพ้นช่วงที่มืดและเปลี่ยวในระหว่างทางอยุธยาจะเข้ากรุงเทพฯ บริเวณรังสิต เขาจะได้ยินเสียงหลวงปู่ว่า “ข้าส่งแกแค่นี้นะ” ทุกครั้ง พร้อมกับอาการปีติขนลุกด้วยความซาบซึ้งใจในความเมตตาของหลวงปู่ที่เป็นห่วงเป็นใย ท่านคงต้องการให้มั่นใจว่าลูกศิษย์นักปฏิบัติเหล่านั้นเดินทางกลับบ้านด้วยความปลอดภัยทุก ๆ คน นี้ยังไม่รวมถึงความเมตตาที่ท่านตามไปดูแลถึงที่บ้าน ไม่ว่าจะให้ทราบโดยทางนิมิตหรือทางเสียงจิ้งจกก็ตาม

ในเมื่อประสบกับตัวเอง ก็เป็นอันสิ้นสงสัย

แต่ต้องไม่ลืมว่าเหตุอัศจรรย์ (ในสายตาของเรา) ล้วนรวมลงที่วัตถุประสงค์ของหลวงปู่ที่ว่า "พระท่านทำให้เชื่อ"

เชื่อแล้วยังไงต่อ ...เชื่อแล้วจะได้ลดความลังเลสงสัยในคุณพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ รวมทั้งจะได้เกิดพลังใจในการปฏิบัติตามคำสอนของท่านให้เกิดประโยชน์ต่อตนเองให้ยิ่ง ๆ ขึ้นไปครับ

-ขอบคุณมากครับพี่สิทธ์ ที่เข้ามาช่วยชี้นำทางหรือต่อยอดทางธรรมจากกรณีที่หลวงปู่เมตตาผม เพื่อเป็นประโยชน์ทั้งต่อผมและท่านอื่น...

 เป็นที่ประจักษ์เลยครับพีสิทธ์ว่าผมยิ่งกว่าหมดความสงสัยใน"บารมีหลวงปู่" ใน "พุทธปฏิหาร" ใน "คุณพระพุทธ พระธรรม คุณพระสงฆ์" ว่าของท่านจริง มีจริง เพาะฉะนั้น(โดยตามตรรกะ) ธรรมที่ท่านสอน ถ้าเราหมั่นเพียรปฏิบัติ ย่อมเข้าถึงได้ด้วยใจเราเอง... หรือรวมไปถึงเรื่องพื้นๆ(ไม่ใช่แก่น)ที่ถึงแม้ผมยังไม่เห็น( นรก/สววรค์)ก็มีอยู่จริงอย่างแน่นอน --ผมเคยถกกับเพื่อนคนนึงเค้าเชื่อว่าเรื่องพวกนี้แต่งขึ้นเพือเป็นกรอบจากศาสนาให้คนเกรงกลัว แต่ไม่มีจริง ผมว่าเค้าผิดตั้งแต่คิดตามแล้ว--