บางคนเมื่อเห็นรูปหลวงปู่ข้างบนนี้แล้ว อาจเข้าใจไปว่าหลวงปู่กำลังนั่งเขียนหนังสืออะไรอยู่ แต่แท้จริงแล้วเป็นรูปที่คุณมาณพ (ศิษย์อาวุโสท่านหนึ่ง) ขออนุญาตถ่ายรูปหลวงปู่ขณะนั่งลงเหล็กจารอยู่ในกุฏิท่าน

เมื่อคราวที่ถ่ายรูปนี้ คุณมาณพเองก็ไม่คาดว่าจะถ่ายออกมาได้เพราะแสงน้อยมาก ประกอบกับไม่กล้าใช้แฟลชเพราะอาจทำให้ท่านเสียสมาธิในการลงเหล็กจาร อีกทั้งไม่มีขาตั้งกล้องไปด้วย

เมื่อล้างอัดรูปออกมาก็ปรากฏว่างดงามน่าพอใจอย่างยิ่ง

เหล็กจารก็เหมือนปากกาที่หัวปากกาเป็นเหล็กแหลมคล้ายตะปู ที่ทำให้สามารถขีดเขียนอักขระลงบนโลหะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่เป็นวัตถุมงคลได้

การจารก็ถือเป็นการอธิษฐานจิตซ้ำลงไปบนพระเครื่องที่ท่านอธิษฐานจิตไว้แล้วอีกครั้ง โดยมากหลวงปู่ท่านมักจารเป็นอักขระที่เรียกว่า "นะ" ที่อาจตีความว่าหมายถึงอย่างหยาบตั้งแต่ธาตุดิน ยันสูงสุดคือพระธาตุ (ธาตุดินที่บริสุทธิ์ที่สุด) ซึ่งหากจะตีความทางธรรมก็อาจแปลได้ว่าจงปฏิบัติขัดเกลาตนเองจนทำให้รูปขันธ์ของเราอันประกอบด้วยธาตุดินนี้ได้รับการฟอกให้บริสุทธ์ (ด้วยจิตที่บริสุทธิ์) กระทั่งกลายเป็นพระธาตุ อันเป็นที่สุดแห่งพัฒนาการของแต่ละชีวิตที่ท่องเที่ยวอยู่ในสังสารวัฏ

เหล็กจารที่หลวงปู้ใช้นั้นมีหลายอัน ส่วนใหญ่มีด้ามเป็นไม้เพราะเบาและจับสะดวกมือ แต่ต่อมาภายหลังที่ท่านเริ่มชราภาพ ท่านก็จะให้พระลูกศิษย์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหลวงน้าดำ (ปัจจุบันคือผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดสะแก) จารแทนท่าน แล้วจึงค่อยนำกลับมาให้ท่านอธิษฐานจิตซ้ำอีกครั้ง

เล่าไว้เป็นเกร็ดเล็ก ๆ น้อย ๆ เผื่อว่าเมื่อได้ไปเห็นรูปนี้ ก็จะได้เข้าใจว่าหลวงปู่กำลังทำอะไรอยู่ครับ รวมทั้งอย่าไปใส่ใจกับราคาค่างวดในการซื้อหาเหล็กจารที่มีผู้อ้างว่าเป็นของหลวงปู่ เพราะเหล็กจารของท่านมีหลายอัน สิ่งสำคัญอยู่ที่พลังจิตมากกว่า มันไม่ได้อยู่ที่เหล็กจารหรือปากกาหรอกครับ ถึงจะมีส่วนก็มีส่วนน้อยมาก

อนุโมทนา สาธุค่ะ

สำหรับเกล็ดความรู้เกี่ยวกับกิจวัตรของหลวงปู่ท่าน

เหล็กจารก็คือเหล็กจาร ยังมีราคาค่างวดด้วย?

ภาพ ๆ นี้เป็นภาพหนึ่งของหลวงปู่ที่ผมกราบไหว้บูชา  ผมระลึกถึงว่าเป็นการแสดงถึงความตั้งใจของหลวงปู่ท่าน ครับ