สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก สิ้นพระชนม์แล้ว

แถลงการณ์โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย เรื่อง พระอาการประชวรของสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ขณะประทับ ณ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ฉบับที่ ๙

วันนี้ คณะแพทย์ผู้ถวายการรักษารายงานว่า สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก มีพระอาการโดยรวมทรุดลง ได้สิ้นพระชนม์ลงแล้ว เมื่อเวลา ๑๙.๓๐ นาฬิกา ของวันนี้ สาเหตุเนื่องจากการติดเชื้อในกระแสพระโลหิต

จึงประกาศมาเพื่อทราบโดยทั่วกัน

โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย
๒๔ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๖

มือประนม ก้มกราบลาสมเด็จพระสังฆราช

ทรงสิ้นชาติ ทรงถึงซึ่งละสังขาร

ขอน้อมส่งพระองค์ท่านสู่พระนิพพาน

นมัสการ กราบลา ด้วยอาลัย...

สมเด็จพระญาณสังวรฯ ท่านทรงเป็นแบบอย่างของพระผู้ไม่ประมาท แม้จะทรงเป็นพระอาจารย์สอนด้านปริยัติธรรม อีกทั้งยังเป็นพระสงฆ์ทรงสมณศักดิ์ แต่พระองค์ก็ยังขวนขวายด้านการปฏิบัติ โดยการหาโอกาสไปภาวนากับครูบาอาจารย์ไม่ว่าจะเป็นหลวงปู่ฝั้น อาจาโร หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน ฯลฯ รวมทั้งยังแวะเวียนเยี่ยมเยียนสนทนาธรรมกับครูบาอาจารย์ท่านอื่น ๆ เช่น หลวงปู่สิม พุทธาจาโร หลวงปู่ผาง จิตตคุตโต และท่านพุทธทาสภิกขุ เป็นต้น ฯลฯ

ดังนั้น สมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ ๑๙ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์พระองค์นี้ จึงถึงพร้อมด้วยพระคุณอันจะเป็นแบบอย่างที่ดีของพระภิกษุผู้ไม่ประมาท ผู้ยังประโยชน์ตนและประโยชน์ท่านให้ถึงพร้อม

(ในภาพข้างบน เป็นภาพบรรยากาศให้เห็นข้อวัตรการฉันอาหารในบาตร ที่วัดถ้ำกลองเพลของหลวงปู่ขาว อนาลโย สมเด็จพระญาณสังวรฯ ท่านนั่งอยู่หัวแถว ตามด้วยพระกรรมฐานองค์สำคัญ ๆ ที่บัดนี้ล้วนละสังขารไปหมดแล้ว ได้แก่ หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน หลวงปู่สุวัจน์ สุวโจ พระอาจารย์วัน อุตตโม และพระอาจารย์จวน กุลเชษโฐ ฯลฯ)

หนังสืออีกเล่มหนึ่งที่เพียงดินชอบอ่าน อ่านซ้ำหลายครั้ง คือ หนังสือชื่อ "ชีวิตนี้น้อยนัก" พระนิพนธ์ของสมเด็จพระญาณสังวรฯ 

ขอโอกาสคัดลอกบางประโยคที่ประทับใจและเป็นข้อคิดสะกิดใจมาแบ่งปันกันค่ะ

   "ชีวิตนี้น้อยนัก แต่ชีวิตนี้สำคัญนัก

เป็นหัวเลี้ยวหัวต่อ เป็นทางแยก

จะไปสูงไปต่ำ จะไปดีไปร้าย เลือกได้ในชีวิตนี้เท่านั้น

พึงสำนึกข้อนี้ให้จงดี แล้วจงเลือกเถิด เลือกให้ดีเถิด...."

ได้มีโอกาสไปที่วัดบวรนิเวศวิหาร เห็นคนเข้าคิวรอกราบพระศพสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ ชนิดไม่เห็นว่าท้ายแถวอยู่ที่ไหน เพราะคนยืนเข้าแถวอ้อมคดเคี้ยวจนทั่ววัด แถมยังทะลุออกนอกวัดไปไกลสุดถนน 

ลุงสิทธิ์ก็เลยไม่ได้เข้าคิวด้วย มุ่งตรงไปที่กุฏิเก่าของพระองค์ (รูปข้างบน) แล้วก็เลยไปชมพิพิธภัณฑ์ที่จัดทำไว้อย่างน่าดูน่าชมทีเดียว

ความดีที่พระองค์ได้ทำไว้ ช่างหอมทวนลมจริง ๆ มิน่าเล่า ครูบาอาจารย์ชั้นผู้ใหญ่อย่างหลวงปู่ชอบ หลวงปู่ดูลย์ หลวงปู่แหวน หลวงปู่สิม หลวงปู่เทสก์ หลวงปู่ฝั้น พระอาจารย์วัน พระอาจารย์จวน และหลวงตามหาบัว ฯลฯ รวมทั้งหลวงปู่ดู่ จึงได้กล่าวยกย่องพระองค์ท่านอย่างสูง มิใช่ด้วยยศศักดิ์ของพระองค์ หากแต่เพราะคุณธรรมในพระองค์ที่ล้นออกมาให้ได้สัมผัส ทั้ง ๆ ที่พระองค์ท่านเป็นสมณะผู้พูดน้อยเหลือเกิน พูดแต่อรรถแต่ธรรมจริง ๆ

พระรูปขององค์สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปรินายก ทรงสอนเด็กหูหนวก ด้วยภาษามือ ....

การเสด็จเยี่ยมผู้มีปัญหาด้านการฟัง ก็เลยทำให้เราได้เห็นความน่ารักของสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ 

น่าพิจารณานะครับ คนไม่ดี (ที่มีอำนาจ) เวลาละโลกไปแล้ว ความไม่ดีก็จะผุดขึ้นให้เห็น ในทางตรงกันข้าม คนดี เวลาละโลกไปแล้ว คุณงามความดีต่าง ๆ ก็ยิ่งผุดให้เห็น อย่างสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ เป็นต้น คุณความดีหลาย ๆ อย่างที่เราไม่เคยรับทราบก็ได้รับทราบ ความดีเป็นสิ่งไม่ตาย กลิ่นความดีหอมทวนลมได้จริง ๆ

ครูบาอาจารย์เกิดมาเพื่อจะประพฤติพรหมจรรย์
ประพฤติพรหมจรรย์เพื่อประโยชน์ตน และประโยชน์แก่ผู้อื่น
พรหมจรรย์ที่ท่านประพฤติดีแล้ว คือเนื้อตัวของพระศาสนาที่ท่านกำลังเผยแผ่ ...เผยแผ่ด้วยการปฏิบัติให้ดู

ขอโอกาสนำบางส่วน บางตอนที่เป็นโอวาทธรรมของพระองค์ท่านมาแบ่งปันกันอ่านค่ะ

"ความจริงเกี่ยวแก่พร  คือพรที่ให้กันนั้นเป็นเพียงการแสดงความปรารถนาดี หรือแสดงเมตตาจิตต่อกัน หรือเป็นอนุโมทนากุศลเหมือนดังที่พระยถาสัพพีให้

พรที่แท้จริงเกิดจากเหตุคือกรรมดีของผู้ทำเอง  ดังบทอนุโมทนาที่แปลความว่า "ธรรม ๔ ประการ คือ อายุ วรรณ สุข พล ย่อมเจริญแก่ผู้ที่มีปรกติอภิวาท ประพฤติอ่อนน้อมแก่บุคคลผู้เจริญเป็นนิตย์"

ฉะนั้น จึงควรหัดคิดที่จะประพฤติตนในทางดี รู้จักเคารพนบนอบอ่อนน้อมแก่ผู้ที่ควรเคารพทั้งหลาย ซึ่งเป็นเหตุแห่งพรต่าง ๆ ที่ปรารถนา คือหัดคิดที่จะปฏิบัติในเหตุที่ดี ไม่ใช่เอาแต่อยากได้ผลดี โดยไม่ต้องทำอะไร หัดให้เกิดความคิดว่าผลไม่สำคัญ สำคัญอยู่ที่เหตุ ซึ่งควรจะทำและลงมือทำตั้งแต่วันนี้เวลานี้ทีเดียวแล"