สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก สิ้นพระชนม์แล้ว

แถลงการณ์โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย เรื่อง พระอาการประชวรของสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ขณะประทับ ณ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ฉบับที่ ๙

วันนี้ คณะแพทย์ผู้ถวายการรักษารายงานว่า สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก มีพระอาการโดยรวมทรุดลง ได้สิ้นพระชนม์ลงแล้ว เมื่อเวลา ๑๙.๓๐ นาฬิกา ของวันนี้ สาเหตุเนื่องจากการติดเชื้อในกระแสพระโลหิต

จึงประกาศมาเพื่อทราบโดยทั่วกัน

โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย
๒๔ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๖

มือประนม ก้มกราบลาสมเด็จพระสังฆราช

ทรงสิ้นชาติ ทรงถึงซึ่งละสังขาร

ขอน้อมส่งพระองค์ท่านสู่พระนิพพาน

นมัสการ กราบลา ด้วยอาลัย...

         เมื่อสองสามสัปดาห์ที่ผ่านมาคนแอบอ่านได้มีโอกาส ไปวัดบวร ฯ ได้ถวายสักการะสมเด็จพระสังฆราชอยู่ข้างพระตำหนักด้านนอก ไม่ได้เข้าไปข้างใน เนื่องจากขณะนั้นกำลังประกอบพิธีทางศาสนา  แต่ก็นับว่าโชคดีที่เจ้าหน้าที่ที่นั่นพอทราบว่าพวกเรามาจากอุดร ได้มอบหนังสือ ให้หลายเล่ม หนึ่งในหลายเล่มนั้น คือหนังสือ "๑๐๐ ปี พระผู้เจริญพร้อม" จึงขอนำโอวาทธรรม บางตอนจากหนังสือเล่มนี้ มาให้อ่านกันค่ะ

                         (จากหนังสือ๑๐๐ ปี พระผู้เจริญพร้อม หน้า ๑๐)

                       "...ชีวิตคนคนหนึ่ง

             ที่รุ่งเรืองสว่างด้วยอานุภาพของความดี

           คือ จุดหนึ่งแห่งความร่มเย็นของบ้านเรือน

                        ของประเทศชาติ

             ถ้าหลาย ๆ ชีวิตดำรงอยู่ด้วยความดี

          ความร่มเย็นเป็นสุขย่อมกว้างขวางออกไป

                  และความร่มเย็นเป็นสุขนั้น

                       เกิดขึ้นที่ไหน

             ย่อมขับไล่ความทุกข์ความร้อนที่นั้น

                       ให้บางเบา

                  ถึงหมดสิ้นไปก็ยังได้..."

                   จากเรื่อง  มนุษย์นั้นเป็นผู้มีบุญที่สุด

                   หนังสือ "อำนาจอันยิ่งใหญ่แห่งกรรม  พุทโธโลยี"

                            (โอวาทธรรม จากหนังสือ ๑๐๐ ปี พระผู้เจริญพร้อม หน้า ๙๐)

                                 "...ทุกคนที่รวมอยู่ในหมู่คณะ

               หรือประเทศชาติเดียวกัน ต่างต้องรับผิดชอบ

                ต่อความผาสุกของกันและกันด้วยกันทั้งนั้น

                  แต่สำหรับผู้นำนั้น  ในฐานะที่เป็นผู้นำ

                  จำต้องปฏิบัติตนให้เป็นเยี่ยงอย่างที่ดี

               แก่ผู้ตามหรือผู้อยู่ในปกครองเป็นอันดับแรก

                      จึงจะสมกับที่ได้ชื่อว่าเป็นผู้นำ

                     ฉะนั้น  ผู้นำจึงอยู่ในฐานะที่ต้อง

                  รับผิดชอบหนักกว่าผู้อื่นในหมู่เดียวกัน

                              ด้วยเหตุนี้เอง

               ในทางพระพุทธศาสนาจึงเน้นการปฏิบัติธรรม

                  ของผู้ที่เป็นผู้นำหรือผู้ปกครองหมู่คณะ

                         หรือประเทศชาติมาก"

                          ราชธรรมกับการพัฒนาสังคม

สมัยที่ผมเป็นนักศึกษา เคยได้ยินท่านพุทธทาสกล่าวว่า รูปแบบการปกครองที่ดีที่สุดคือ แบบ "สมบูรณาญาสิทธิราชที่กษัตริย์เป็นผู้ทรงธรรม (ทศพิธราชธรรม)"

ตอนนั้นก็ยังแอบนึกในใจว่า ความเห็นของท่านพุทธทาสช่างสวนทางกับคนรุ่นใหม่เสียจริง 

แต่ตอนนี้เริ่มเห็นสอดคล้องท่าน เพราะประสบการณ์ตรงที่ว่า หากสภาที่ปกครองบ้านเมืองเป็นผู้ไม่มีธรรม แม้คำว่า "สภา"ก็ยังไม่อาจเรียกได้เลย

อย่างไรก็ดี ระบบสมบูรณาญาสิทธิราช (ระบบกษัตริย์) จะเป็นระบบที่ดีก็ต้องอาศัยกษัตริย์ที่ทรงทศพิธราชธรรมหลาย ๆ พระองค์ ทรงป็นผู้นิยมธรรม มิใช่อำนาจและลาภสักการะ ที่เด่นชัดที่สุดของกษัตริย์ผู้ทรงทศพิธราชธรรมก็คือในหลวงองค์ปัจจุบันที่เป็นที่ยกย่องของพระสุปฏิปันโนทุก ๆ รูป 

ลุงสิทธิ์ห่างหายเว็บไปหลายวัน ก็เพราะอยู่ในช่วงพาเพื่อนคนไทยที่ปรกติทำงานอยู่ต่างประเทศ ไปกราบครูบาอาจารย์ทั้งที่ยังมีชีวิตและละสังขารไปแล้ว กระทั่งได้มีโอกาสสนทนากับพระเถระท่านหนึ่งซึ่งกล่าวยืนยันว่าคนส่วนใหญ่ในจังหวัดล้วนจงรักภักดีต่อในหลวง มิได้เป็นอย่างที่ปรากฏในข่าวหรือสื่อที่ยัดเยียด "สี" ให้ 

ท่านเล่าว่า วันหนึ่งมีนักธุรกิจที่มีฐานะคนหนึ่งมาจากกรุงเทพฯ มานั่งสนทนากับท่าน เขาเปิดฉากที่จะวิพากษ์วิจารราชวงศ์และองค์ในหลวง ท่านก็พยายามพูดเลี่ยงไปเรื่องอื่น พอเขาพยายามวกมาอีกเป็นครั้งที่สอง ท่านเลยเอานิ้วชี้มาที่ตัวท่านแล้วพูดว่า "เรานี่ตัวพ่อเลยนะ เป็นตัวพ่อในเรื่องรักในหลวง ตั้งแต่เล็กแต่น้อย พ่อแม่อาตมาสอนให้อาตมาเห็นคุณงามความดีของในหลวง แม้โตขึ้นมา อาตมาก็เห็นความเสียสละของพระองค์ที่มีต่อพสกนิกรมาโดยตลอด นี่ถ้าจะมีใครยิงในหลวง อาตมากล้าจริง ๆ นะ อาตมากล้าที่จะให้เขามายิงอาตมาก่อน"

นี้เป็นตัวอย่างว่าความจงรักภักดีมิได้มีอยู่เพียงพสกนิกรชาวไทยที่เป็นฆราวาสเท่านั้น หากแต่ยังมีอยู่อย่างเต็มเปี่ยมในหมู่พระภิกษุสงฆ์ผู้มีสติปัญญา สามารถแยกแยะว่าอะไรควรหรือไม่ควร และสามารถแยกแยะว่าผู้ใดเป็นพาล ผู้ใดเป็นบัณทิต

"รักในหลวง"

นึกถึงเพลงของ "พี่เบิร์ด" ที่ว่า "เป็นรูปที่มีอยู่ทุกบ้าน"