๑.     ในบรรดาศีล ๕ ข้อนั้น เป็นที่ยอมรับกันว่าศีลที่รักษายากที่สุดคือข้อ ๔ เพราะศีลข้อมุสาวาทฯ นี้ ครอบคลุมทั้งเรื่องการพูดคำไม่จริง พูดคำหยาบ พูดส่อเสียด และที่ยากสุดคือการพูดเพ้อเจ้อ ด้วยเหตุนี้หลวงปู่จึงให้ป้องกันไม่ให้ศีลด่างพร้อยด้วยการพูดให้น้อย ดังที่ท่านสอนว่า “พูดมาก ผิดมาก  พูดน้อย ผิดน้อย”

๒.    เป็นเรื่องที่มักอดไม่ได้ในหมู่ผู้ปฏิบัติโดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ปฏิบัติใหม่ ที่อยากจะพูดเล่าถึงผลการปฏิบัติของตนเองให้ใคร ๆ ได้รับรู้ เพราะกิเลสตัวหลงมันพยายามผลักดันให้พูดเล่าออกมา จะได้เอาความยินดีในคำสรรเสริญของผู้อื่นมาเป็นอาหารเลี้ยงอัตตาให้อ้วนขึ้น ดังนั้น หลวงปู่จึงพยายามปิดช่องของกิเลสมาร ด้วยการเตือนว่า “แกจำไว้เลยนะ คนที่ทำเป็นเขาไม่พูด คนที่พูดนั่น ยังทำไม่เป็น” และ “อย่าเปิดฝาหม้อแกงเรื่อย ประเดี๋ยวมันจะไม่หอม”

๓.    โดยทั่วไป การเจริญสติของนักปฏิบัติมักจะพลาดหรือย่อหย่อนลงในช่วงที่รับประทานอาหาร หลวงปู่ท่านตระหนักเรื่องนี้เป็นอย่างดี ท่านจึงกำชับกำชา กล่าวเตือนซ้ำ ๆ ว่า “เวลากินข้าว อย่าพูดอย่าคุยกัน” บางวัน ลูกศิษย์ยังคงละเลยไม่มีสติในขณะรับประทานอาหาร หลวงปู่ก็พูดว่า “เอ้า กำลังกินข้าวอยู่ มัวอ้าปากคุยกัน ระวังผีจะเข้าปากนะ”

๔.    หลวงปู่เป็นผู้ให้ความสำคัญกับเรื่องธรรมเป็นอย่างยิ่ง ดังนั้นหากมีใครมาสนทนาธรรมกับหลวงปู่ แล้วอยู่ ๆ มีใครเอาเรื่องโลก ๆ มาพูดแทรก หลวงปู่ก็จะดุว่า “คนเขากำลังสนทนาธรรมะ ดันผ่ามาเอาเรื่องโลก ๆ มาพูด ระวังจะลงนรกนะ”

๕.     วาจาของคนเรานั้น เป็นสิ่งที่มีผลกระทบมาก คนเราสามารถใช้คำพูดเป็นหอกเป็นดาบทิ่มแทงกันก็ได้  ในทางตรงกันข้าม ใช้คำพูดเป็นเหมือนมาลัยอันหอมชื่นใจเพื่อสร้างกำลังใจให้กันก็ได้ บางครั้งคนกำลังคิดฆ่าตัวตาย เพราะได้ยินคำพูดที่เป็นธรรม พลันได้สติเลิกคิดฆ่าตัวตายก็มี หลวงปู่เป็นครูบาอาจารย์ที่พูดให้กำลังใจลูกศิษย์อยู่เป็นปรกติ ดังเช่น “หมั่นทำเข้าไว้ . . ถ้าขี้เกียจให้นึกถึงข้า ข้าทำมา ๕๐ ปี อุปัชฌาย์ข้าเคยสอนไว้ว่า ถ้าวันไหนยังกินข้าวอยู่ก็ต้องทำ วันไหนเลิกกินข้าว . . . นั่นแหละ ถึงไม่ต้องทำ ”

๖.     คนเราโดยมาก มักอ้างว่าไม่มีเวลาปฏิบัติ เพราะยุ่งวุ่นวายกับเรื่องที่บ้านบ้าง ที่ทำงานบ้าง  แต่เหตุผลของกิเลสข้อนี้ หลวงปู่รับไม่ได้ ท่านว่า “คนฉลาดน่ะ เขาไม่เคยมีเวลาว่าง” เพราะถ้าตั้งสติและตั้งใจแล้ว กิจกรรมทั้งหลายก็สามารถถูกใช้เป็นเครื่องระลึกของสติ และเป็นเครื่องรู้ของจิต เพื่อให้เห็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตาได้ทั้งสิ้น

๗.    ในยามที่ลูกศิษย์เริ่มประมาท ไม่ขวนขวายจริงจังในการปฏิบัติ หลวงปู่ก็จะพูดดุ พูดให้ฮึกเหิมในการปฏิบัติว่า “แกมันทำไม่จริง”

 ...กราบหลวงปู่เจ้าค่ะ

"คนยาก" กำลังเพียรพยายามฝึกทำสิ่งที่หลวงปู่เมตตาชี้แนะอยู่ค่ะ