เนื่องจากมีโอกาสได้อ่านหนังสือ "กิ่งก้านแห่งโพธิญาณ" ที่ระลึกในพิธีเปิดอนุสรณ์สถานบูรพาจารย์ พระโพธิญาณเถร (ชา สุภัทโท) ณ วัดป่าอัมพวัน

หนังสือนี้ พระอาจารย์จันดี กันตสาโร เจ้าอาวาสวัดป่าอัมพวัน เป็นผู้ริเริ่มให้จัดทำ มีเนื้อหาที่น่าประทับใจมาก เพราะเป็นการรวบรวมคติธรรมและความประทับใจในหลวงพ่อชาที่บรรดาศิษยานุศิษย์ที่เป็นพระภิกษุสงฆ์ที่เคยร่วมศึกษาข้อวัตรปฏิบัติกับหลวงพ่อชาบันทึกไว้

เพียงดินเห็นว่าน่าจะเป็นการสร้างกำลังใจแก่สมาชิกบ้านหลวงปู่อมยิ้มได้ไม่น้อยทีเดียว โดยจะค่อย ๆ ทยอยนำมาลงให้ได้อ่านกันนะคะ

หลวงพ่อบรรจง กมโล

วัดป่าค้อเจริญธรรม จ. อุบลราชธานี

   หลวงปู่ชาบอกว่า บางครั้งท่านก็ยกข้อวัตรขึ้นเพื่อปราบกิเลสตัณหา ก็หนักเหมือนกันนะ เวลาที่มีพระพูดกันไม่รู้เรื่อง พระขี้เกียจ พระไม่ทำความเพียร ท่านก็จะประชุมสงฆ์ แล้วยกข้อวัตรขึ้นอย่างเช่น บ่าย ๔ โมง ออกมาเดินจงกรมที่ลานวัดด้วยกันทั้งหมด แล้วให้พระเจ้าหน้าที่ตรวจดูว่า เดินกันจริงจังหรือเปล่า

   มีพระถามว่าถ้าเหนื่อยจะทำยังไงครับ? หลวงปู่ตอบว่า "ก็นั่งที่โคนต้นไม้นั่นแหละ" ยุคนั้นก็เล่นกันหนักเหมือนกัน ผมก็เดิน ใคร ๆ ก็เดิน ไม่เดินก็ไม่ได้ เดินไปเดินมาจนผ้าขาว นอนอยู่ใต้ต้นไม้เลย หลวงปู่บอกว่า "มันเพิ่งบวช ให้อภัยมันหน่อย" คนสมัยก่อนอดทนนะ ไม่เหมือนสมัยนี้ สมัยนี้เขาเลี้ยงมาดี อยู่ดีกินดีมาตั้งแต่เป็นเด็ก ความอดทนจึงไม่ค่อยจะมี

   เมื่อถึงเวลา ๒๐ นาฬิกา ก็มารวมกันนั่งสมาธิ หลวงปู่สอนให้นั่งตัวตรง ให้มีสติ ถ้านั่งไม่มีสติมันก็เท่ากับหัวตอ หายใจเข้าพุท หายใจออกโธ ให้มันติดต่อกัน จนถึง ๒๒ นาฬิกา ท่านก็เทศน์ต่อถึงเที่ยงคืน แหม... อาการหนักเลย แต่มันก็เข้าท่าดีเหมือนกัน ปฏิบัติแบบนี้ไปได้สัก ๑๐ วัน ก็จะมีพระไปกราบลาหลวงปู่

หลวงปู่  :  จะไปไหนล่ะ?

ลูกศิษย์ :  ผมมากราบลาไปธุดงค์ครับ

หลวงปู่  :  พอยกข้อวัตรขึ้น มันจะไปธุดงค์ จะไปภาคไหนล่ะ?

ลูกศิษย์  :  ผมจะไปภาคเหนือครับ

หลวงปู่  :  ภาคเหนือเหรอ งั้นไปทางโน้น ป่าทางทิศเหนือของวัด นั่นแหละภาคเหนือ ไม่ต้องไปไกล ภาคเหนือก็มีอยู่ในวัดหนองป่าพง

   ในช่วงฤดูแล้งหลวงปู่จะให้อยู่รุกขมูล ให้มักน้อยสันโดษ กุฏิเคยอยู่มานานแล้ว ให้ลงกางกลดอยู่ในป่า ท่านให้อยู่หลายเดือนนะ ฝนตกจึงได้ขึ้นกุฏิ ธุดงค์มันก็ต้องอย่างนี้ อยู่โคนไม้ อยู่ป่าช้า อยู่ที่แจ้ง มันก็สนุกดีเหมือนกัน มันทำให้มีสติ

   หลวงปู่บอกว่า อาจารย์อยู่ในป่าที่จะมาสอนเรามีเยอะ เราก็คิดว่า "ใครจะมาสอนเวลานอน?" แต่พอถึงเวลามันก็มีจริง ๆ บางทีปลวกมันก็มาปลุก เราก็ต้องตื่น จะนอนต่อมันก็ปลุกอีก หลับ ๆ ตื่น ๆ ตื่น ๆ หลับ ๆ

   บางทีหลวงพ่อมดดำก็มากัด แหม...ทั้งอาจารย์ปลวก ทั้งหลวงพ่อมดดำ นอนป่ามันก็มีอีกมิติหนึ่ง เราจะไปโกรธปลวก จะไปโกรธมดมันก็ไม่ได้ นี่เป็นการปฏิบัติที่จะทำให้เราลดอัตตาตัวตน...

พระครูโอภาสวุฒิกร (โสภณ โอภาโส)

วัดบึงลัฏฐิวัน จ. พระนครศรีอยุธยา

   หลวงพ่อชาท่านสอนว่า "รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ นี้เป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา เราก็เชื่อฟัง และปฏิบัติตามท่าน การปฏิบัติก็ได้ผลดีขึ้นเรื่อย ๆ

   ท่านสอนไม่ให้คิดถึงอดีต จะคิดถึงอดีตไปทำไม เพราะอดีตก็คืออดีต พ่อคือพ่อ แม่คือแม่ อยู่กับอกพ่อก็ตาย อยู่กับอกแม่ก็ตาย อยู่กับพี่กับน้องก็ตาย ข้าวของเงินทองก็ไม่ใช่ของเรา พี่น้องก็ไม่ใช่ของเรา จะไปห่วงพวกเขาทำไม ถ้าเป็นของเราจริง ก็ต้องอยู่กับเรา ไม่เปลี่ยนแปลง ไม่ให้ตาย ไม่ให้จากไป แต่ความจริงไม่ใช่อย่างนั้น เราต้องอยู่กับความเปลี่ยนแปลง แม้แต่ตัวเราก็ตกอยู่ในสภาพเดียวกัน คำสอนที่จี้จุดตรงใจ แม้จะสั้น แต่ว่ากินใจประทับใจ" จึงเป็นเหตุให้อาตมาตัดสินใจบวชมาจนกระทั่งทุกวันนี้

   คำสอนของหลวงพ่อท่านสอนง่าย ๆ เข้าใจได้ง่าย เป็นคำสอนแบบธรรมดา ท่านสอนเรื่องกายกับจิตเป็นส่วนใหญ่ ให้เห็นตามความเป็นจริงของสัจธรรม หรือธรรมชาติ ท่านสอนให้เอาชนะตัวเองดีกว่าชนะคนอื่น คือท่านสอนให้เราสอนตัวเอง เอาชนะตนเอง รู้ได้ด้วยตัวเอง คำสอนของท่านง่ายเป็นกันเอง การเปรียบเทียบและการยกตัวอย่างของท่านนั้นเป็นประโยชน์ต่อเราอย่างยิ่ง

   หลวงพ่อท่านให้เรามีปัญญาในการฟัง ยกตัวอย่าง "กินน้อย นอนน้อย พูดน้อย คือนักปฏิบัติ กินมาก พูดมาก ทำความเพียรน้อย คือคนโง่"

   ท่านสอนให้ทวนกระแส "อยากได้มาก ให้มันได้แต่น้อย"...

มุม

มองต่างมุม

มองคนละมุม

มองมุมเดียว

มองหลาย ๆ มุม

มองแบบ 360 องศา

มองฯลฯ

...มองตามความเป็นจริง

เหนือน้ำ

ธรรมชาติ...ธรรมะ...ทำให้รู้สึกสงบร่มเย็นเมื่อได้เห็น เมื่อได้สัมผัส...เย็นที่ใจ

เห็นมุมแล้วน่าปลีกวิเวกมากค่ะ

หลวงพ่อชาสอนไว้ว่า "คนเราถ้าไม่รู้จักพอ ก็ทุกข์กันทั้งนั้น"

เหมือนไก่เห็นกิ้งกือ มันอาจคิดว่า

ขาเยอะอย่างนั้น ไม่ขี้เกียจก้าวเดินหรือ

เรามีแค่สองขายังลำบากเลย บางครั้งบางคราสะดุดขาตนเองก็มี

แต่นี่ขาเป็นสิบเป็นร้อย จะไม่สะดุดกันแย่หรือ

ความเป็นจริงกิ้งกือมันไม่ลำบากกับขาของมัน

แม้ว่าขาจะมีมาก แต่มันก็มีจังหวะ มีระเบียบในการก้าวเดิน

ไก่ที่มีสองขา ดูเหมือนจะไม่เกะกะก็จริง

แต่ถ้าเดินไม่มีจังหวะ ไม่มีระเบียบอาจสะดุดขาตนเองก็ได้

หรือบางทีไก่อาจคิดว่า สู้ไม่มีขาเหมือนงูน่าจะดีกว่า จะได้ไม่เกะกะ

อันนี้มัน "ไม่แน่"

งูไม่มีขา แต่มันอาจแอบอิจฉาไก่กับกิ้งกือ

มันอาจจะทุกข์ที่ไม่มีขา เพราะเวลาเลื้อยไปมา ต้องเอาท้องถูไถ

มันอาจคิดว่าคนมีขาโชคดีกว่าก็ได้

คนเราถ้ามีความเห็นผิดแล้ว

จะมีน้อย มีมาก หรือไม่มี ก็ย่อมทุกข์ทั้งนั้น

ต้องรอกันนานหน่อยครับ เพราะทราบมาว่าคุณเพียงดินเดินทางไปสังเวชณียสถานตลอดสัปดาห์นี้ขอรับ

เต่่าสงสารงู

พระธรรมเทศนาหลวงพ่อชา อุปมาให้เห็นชัด คนบางคนมัวแต่ห่วงคนอื่นจนลืมนึกถึงตนเอง สุดท้ายก็ตายอย่างอนาถ เพราะขาดปัญญา

ไฟป่ากำลังไหม้ลามใกล้เข้ามาทุกที

เต่ารีบวิ่งหนีสุดกำลัง ตาลีตาลานไปเจองูเข้า

ตายแล้ว ! เจ้างูผู้น่าสงสาร ขาเจ้าก็ไม่มี

เต่าสงสารงูเหลือประมาณ คลานเวียนประทักษิณหลายรอบ

แต่ก็คิดไม่ออกว่าจะช่วยงูได้อย่างไร

จนไฟไหม้ใกล้จะถึง งูจึงสลัดตัวพุ่งหนีไฟโดยไม่สนใจพ่อเต่า

สุดท้ายไฟก็ไหม้เต่าผู้น่าสงสาร ด้วยประการฉะนี้

"เอ็นดูเขา เอ็นเราขาด"

พระครูภัทร ธรรมศิริ (ดำรง สิริภทฺโท)

วัดป่าน้ำคำเกิ่ง จ. อุบลราชธานี

ประทับใจคำที่หลวงพ่อชาท่านกล่าวไว้ว่า

"ถ้าใครจะหนีจากโลกนี้ ก็เหมือนกับว่าบุคคลผู้หนึ่งที่เพิ่งสร้างบ้านเสร็จ แล้วมีคนมาบอกเขาว่า บ้านนี้ไม่สวยควรทำลายทิ้งเสีย

จะมีสักกี่คนที่ยอมทำลายบ้านของตัวเอง

อุปมาเหมือนบุคคลที่จะหนีออกจากโลกที่คนทั่วไปเขานิยมกันว่าสวยงาม

จะมีสักกี่คนที่จะกล้าทำอย่างนั้น"